1 مقدمه :

بسته بندی به عنوان یک ابزار کارآمد سال هاست که مورد نظر کارشناسان علم بازاریابی قرار گرفته است. استفاده از انواع مختلف بسته بندی ضمن اینکه قابلیت نگهداری بهتری را به کالا می بخشد در کسب سهم بالاتری از بازار برای کالای مورد نظر نیز مؤثر است. نظریه پردازان بازاریابی، دو نقش مهم برای بسته بندی متصور هستند که عبارتند از نقش Protective و نقش Promotive ، چنانچه از واژه بکار گرفته شده برای این نقش ها نیز برمی آید نقش نخست به وجه نگهداری و دوام حاصل از بسته بندی و نقش دوم به جنبه آگاهی دهنده و پیش برنده بسته بندی اشاره دارد.

از دیگر سو توجه ناکافی به موازین بسته بندی بهداشتی موجب گشته است که محصولات مختلف غذایی کشور علیرغم دارا بودن کیفیت بسیارخوب در بدو تولید به دلیل پیدایش پاره ای آلودگی های ثانویه و یا عرضه در اندازه ها و اشکالی خارج از استاندارد یا پسند بازار هدف نتوانند به بازارهای جهانی راه یافته و مسیر را برای افزایش سطح تولید داخلی هموار نمایند. بدیهی است با اجرای طرح های فرآوری و بسته بندی بهداشتی، محصولات غذایی تولیدی کشور، قابلیت رقابت با محصولات مشابه خارجی را در بازارهای جهانی خواهند داشت.

آلودگی و فساد مواد غذایی موجب افت قابل توجه ارزش غذایی و نهایتاً خروج مواد با ارزش غذایی از چرخه مصرف می گردد، با عنایت به این موارد فرآوری و بسته بندی مواد غذایی مد نظر ارائه دهندگان طرح می باشد.

علاوه بر اینکه پرداختن به این موضوع دارای توجیه مناسب اقتصادی است با اجرای این طرح، می توان بستر مناسبی را برای اشتغال نیروهای ماهر و نیمه ماهر فراهم آورد که با توجه به ماهیت صنایع غذایی بانوان می توانند سهم بسزایی در آن داشته باشند.

1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :

بسته بندی مواد غذایی

محل اجرا :

1 – 3 – مشخصات متقاضیان :

1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :

توجه به خودکفایی این صنعت و همجنین نیاز بازار داخلی به این صنعت با توجه به این که بسته بندی مواد غذایی می تواند به رشد و شکوفایی اقتصادی کشور کمکی هر چند کوچک نماید و با در نظر گرفتن علاقه خود به فعالیت های صنعتی و بهداشتی این طرح را برای اجرا انتخاب کرده ام.

1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :

این طرح از جهات گوناگون برای جامعه مفید است ، شکوفایی اقتصادی و خودکفایی در یکی از صنایع ، سوددهی و بهبود وضعیت اقتصادی ، اشتغالزایی ، استفاده از نیروی انسانی متخصص در پرورش کالای داخلی و بهره گیری از سرمایه ها و داشته های انسانی در بالندگی کشور .

1 – 6  - وضعیت و میزان اشتغالزایی :

تعداد اشتغالزایی این طرح 18 نفر میباشد .

تاریخچه و سابقه مختصر طرح :

ارایه دهندگان خدمات بسته بندی مواد غذایی كاملا در زنجیره‌ مواد غذایی دخیل بوده و عمیقا بر ایمنی و سلامت مواد غذایی تاثیر گذار هستند. این استانداردها ارایه دهنده دور نمای فنی خاصی را به منظور القای مسؤولیت پذیری در تولید كنندگان از طریق پایه گذاری گسترده سیستمهای مدیریت ایمنی شناخته شده برای مواد غذایی هستند. این استاندارد نمایانگر الزامات «انجام مسؤولیت» یا due diligence برای تولیدکنندگان بسته بندی، ارایه کنندگان خدمات بسته بندی و پرکردن و توزیع کنندگان برای ارایه شواهد لازم در دفاع حقوقی و نشان دادن تمهیدات لازم برای جلوگیری از حوادث می باشد.

استاندارد BRC IOP، ابتدا نشانگر دقیقی برای تولیدكنندگان مواد قابل استفاده در بسته بندی و نیز برای محصولات مشابه مرتبط با غذا همچون فویل آلومینیوم، كارد و چنگال یكبار مصرف، و فنجانهای پلاستیكی ارایه می دهد.

GMP FEFCOمنحصرا به تولید كنندگان مقوای مورد استفاده بسته بندی اختصاص داده شده است. اینها استانداردهایی جامع جهت پوشش دادن به بهداشت و سلامت و ایمنی محصولات در صنایع بسته بندی می باشند.

استاندارد ISO22000، استانداردی پایه ای است كه به سازمانها و شركتها این امكان را می دهد كه ریسكهای مربوطه را شناخته و آنها را به طور اثر بخش از نظر ایمنی و صرفه اقتصادی مدیریت كنند. این استاندارد رویکردی سیستماتیک در اختیارتان قرار می دهد که کلیه جنبه های زنجیره غذا، از خرید مواد خام تا مصرف نهایی در رستوران، تهیه غذا(catering)، تولید تجهیزات، ماشین آلات و مواد شیمیایی، و بخش خدمات نظیر کنترل آفات، شستشو، حمل و نقل و تدارکات را تحت پوشش قرار می دهد.

براساس مطالعات انجام شده توسط محققان، افزایش كاربرد نوعی تركیب شیمیایی موسوم به بیسفنول كه معمولادر بسته بندی های پلاستیكی موادغذایی و نوشیدنی ها مورد استفاده قرار می گیرد، نقش بسیار مهمی در افزایش آمار مبتلایان به بیماری های قلبی عروقی، دیابت نوع دوم و همچنین ایجاد اختلال در آنزیم های كبدی دارد. این ماده با تولید جهانی بیش از 2 میلیون تن در سال 2003 و افزایش تقاضای 6 تا 10 درصد در سال به عنوان یكی از مواد شیمیایی كه در حجم بسیار زیادی در سراسر دنیا تولید می شود، شناخته شده است كه از آن در بسته بندی و پوشش پلاستیكی بسیاری از محصولات مصرفی استفاده می شود. بر این اساس قرار گرفتن در معرض این ماده شیمیایی از طریق مواد غذایی، آب آشامیدنی، مواد پركننده دندانپزشكی، تنفس پوستی و همچنین استنشاق گرد و غبار خانگی می تواند نشان دهنده وجود مقادیر قابل توجهی بیسفنول در بیش از 90 درصد كشورها در سطح دنیا باشد. وجود شواهدی مبنی بر پیامدهای نامطلوب ناشی از افزایش سطح این ماده در میان جمعیت های حیوانات نشان دهنده این است كه باید برای جلوگیری از گسترش این پیامدها در جوامع انسانی تدابیری اتخاذ شود.

اگر چه این نخستین بار است كه مطالعاتی در این زمینه انجام می شود، اما محققان امیدوارند با استفاده از نتایج به دست آمده از آن بتوانند سطح طبیعی مقدار این ماده در محیط را شناسایی كنند. آنها دریافته اند مقدار متوسط غلظت این ماده با توجه به در نظر گرفتن شرایط سنی و جنسیت افراد نقش موثری در ابتلابه بیماری های قلبی عروقی و دیابت دارد و سبب افزایش 39 درصدی این گروه از بیماری ها شده است. علاوه بر این افزایش غلظت این ماده منجر به افزایش اختلال در آنزیم های كبدی ایجاد و تغییرات غیرطبیعی در غلظت 3 آنزیم كبدی خواهد شد. اگرچه اثرات نامطلوب و قابل توجه این ماده در كاهش سلامت انسان ها مورد تایید قرار گرفته و لزوم اتخاذ تدابیری مناسب برای كاهش غلظت این ماده در محصولات مصرفی را آشكار كرده است، اما همچنان لازم است در این زمینه مطالعات بیشتری انجام شود. از آنجا كه تولید جهانی بیسفنول در حال حاضر به حدود 4 میلیارد كیلوگرم در سال رسیده است، به نظر می رسد جلوگیری از كاربرد مستقیم آن در ظروف محتوی مواد غذایی و نوشیدنی در مقایسه با دستیابی به راهكارهایی برای حل بحران ناشی از گسترش آلودگی های این ماده شیمیایی به علت دفن فرآورده های حاوی این ماده در محل جمع آوری زباله یا انباشته شدن آن در اكوسیستم های آبزی به مراتب بسیار آسان تر باشد؛ اگرچه بسیاری از كشورها آلودگی های ناشی از تجمع مواد حاوی ماده شیمیایی بیسفنول را یكی از بزرگ ترین و پرمخاطره ترین آلودگی های زیست محیطی اعلام كرده اند. با توجه به این كه تایید نتایج به دست آمده از این تحقیقات مدت زمان زیادی به طول خواهد انجامید و انتخاب جایگزین مناسب برای این ماده در ساخت بسته بندی های پلاستیكی مواد غذایی و نوشیدنی ها مستلزم انجام تحقیقات بسیار زیادی است تا بتوان با انتخاب ماده ای مناسب و بی ضرر پیامدهای ناشی از این ماده در سلامت عمومی را به حداقل رساند، بنابراین به نظر می رسد مداخله سازمان های دولتی مسوول تامین بهداشت عمومی و سلامت جامعه می تواند نقش موثری در بهبود وضعیت سلامت افراد جامعه و كاهش مشكلات ناشی از آن در سلامت افراد داشته باشد.